zondag 8 november 2015

Een ongehoorde uitdaging

"Het feit dat er in een kleine obscure, door de voornamen en geletterden verguisde volksstam, levend in de periferie van het Romeinse Rijk, een godsdiensthervormer is geweest die het bij uitstek geestelijk symbool heeft kunnen worden van de machtigste en meest scheppingsrijke (maar niet per se meest deugdzame) beschaving ter wereld, een hervormer die ook vandaag, tweeduizend jaar later, nog het lichtend voorbeeld van deze beschaving is en, op z'n minst in moreel opzicht, het onderscheidende merkteken ervan - niemand heeft me ervan kunnen overtuigen dat dit alles gemakkelijk te verklaren is, ook al ben ik op de hoogte van heel wat vermeende verklaringen. Dat zijn morele onderricht, een tartende en ongehoorde uitdaging aan de wereld, zich - niet enkel maar in naam - van deze wereld meester heeft gemaakt, is onverklaarbaar. Dat een nieuw universum is voortgekomen uit de weke en sobere handen van een Galilese jood, valt niet te begrijpen als men zich in diens tijd probeert te verplaatsen. De wortel van deze ommekeer - de christenen zijn het daarover altijd eens geweest - is de liefde. Niet de liefdesidee, maar een lering: de liefde als daad, als werkzame kracht die Hij over de wereld heeft uitgestort en waarvan het weinige dat mensen ervan in zich hebben opgenomen een - zwakke, onvolkomen, met kwaad vermengde, maar altijd levende - afspiegeling is." (Leszek Kołakowski, Jezus. Een apologetisch en sceptisch essay, Klement, Zoetermeer 2015, pp. 74-75)

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Leszek Kolakowski lijkt hier in herhaling te vallen.
Zo spreekt hij in 'over de sterfelijkheid van de rede' blz 34

Wanneer iemand nu zou willen zeggen dat ik, om de aanblik van een blote
buik te verklaren, blijkbaar de hele metafysica overhoop meen te mogen halen,
dan moet hij die goedkope opmerking toch maar liever voor zich houden om
zich nog eens voor de geest te halen wat hij in zijn jonge jaren op catechisatie
heeft geleerd.

Want ja - volgens het boek Genesis was het besef van de eigen naaktheid
de eerste informatie die onze verre voorouders, dankzij het eten van de
verboden vrucht, deelachtig werden.

We kunnen in het Adam en Eva verhaal, heel de naaktheidtheorie er uit aflezen
zoals die binnen het kader van de grootste mythevorming der oude hebreeers
ontstond om daarna voor ons van zo grote betekenis te worden.

Anoniem zei

Hoi Bert,

Hoezo leert een kind zichzelf geen pijn te doen?

De schaafwonden op knieën wijzen erop dat het kind leert vallen,
de liefdevolle pleisters hoe het keer op keer de moed vindt om weer op te staan.
In abstracto is het een moeilijk proces, want als een kind al gepamperd wordt nog voordat
het echt weet wat vallen is, gaat het kind zich misschien aanleren om helemaal niet meer te vallen.
En vallen is nu juist essentieel in een opvoeding. Het is een noodzakelijk en afdoende voorwaarde
om op eigen benen te kunnen staan als het moment daar is.

Hoe kan je anders, Bert, leren om niet bang te hoeven zijn voor je eigen kwetsbaarheid.
Een kind moet zijn eigen verhaal kunnen vertellen omdat het verschuivende ritme van de stem
zelf deel uitmaakt van het inzicht dat doorbreekt.

Ken je Ann Beattie's 'Leren vallen" ? Het is een aanrader.

Ik doe even een passage om je te verleiden, nee ik heb verder geen aandeel in haar boekverkoop.

" Het huis van Ruth, vroeg in de ochtend: een schaal appels op de keukentafel, kruimels op het geblokte tafelkleed. " Ik houd van je" zegt ze tegen Andrew. "Had je gedacht dat ik van je hield?"
"Ik weet het zegt hij". Hij vindt het vervelend dat zijn moeder sentimenteel doet waar ik bij ben. Hij wil graag onafhankelijk lijken, en hij is chagrijnig omdat hij net wakker is. Ik ben ook chagrijnig, zelfs na de rit door de kou naar Ruth toe. Ik drink koffie om wakker te worden. Als iemand op dit moment tegen me zei, dat hij van me hield, zou ik hem nooit geloven; ik kan zo vroeg in de ochtend niet denken, ik haat het als ik moet praten en de lange koude winter maakt me kwaad. (p3)"

Zie zelf maar even wat je er mee doet, Bert, weet dat van mij in ieder geval niets moet.

Roos