zaterdag 24 november 2012

Problemen voor optie (e)?

Eerder dit jaar verscheen in het Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte (Jrg. 104, nr 2.) een focusartikel van Herman Philipse getiteld 'De religieuze beslisboom', tezamen met een aantal commentaren op dit artikel, waaronder een commentaar van mijn hand. Dit commentaar is inmiddels op mijn site emanuelrutten.nl beschikbaar.

Gepost door op
Labels: , , ,

14 opmerkingen:

Arno zei

Hallo Emanuel,

Als jij mij toestaat dan wil ik wil jouw argumentatie even gebruiken om je een vraag te stellen over "vrije wil".

Sinds het begin van de mensheid heeft een onmetelijke hoeveelheid gebeurtenissen er toe geleid dat ik uiteindelijk werd geboren. De statistische kans hierop is nog velen malen kleiner dan jouw voorbeeld van de wekenlange stoplichten. Volgens jouw argumentatie sluit jij hierdoor bruut toeval uit. Ook acht jij, neem ik aan, een natuurlijke intentionaliteit niet aannemelijk. Het klinkt immers niet aannemelijk dat de mensheid, gedurende duizenden jaren, in haar handelen bewust en specifiek bezig was met het mogelijk maken van mijn geboorte, en hiervoor o.a. bepaalde oorlogen heeft bevochten. Jouw redenatie lijkt alleen een BIA als verklaring te geven.

Dit zou betekenen dat die BIA al sinds het begin van de mensheid mijn geboorte als intentie voor ogen had.

Maar als menselijk handelen voortkomt uit vrije wil en god heeft daar geen invloed op, hoe kan het dan toch zo zijn dat zoveel menselijk handelen heeft geleid tot mijn geboorte, precies datgene wat god voor ogen had sinds het begin van de mensheid?

Is dan niet de meest plausibele verklaring dat er geen vrije wil is? Dat mensen altijd precies zo handelen als volgens de intenties van god?

Zo nee, hoe verklaar jij dan mijn geboorte?

24 november 2012 om 19:42
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Een verwijzing naar bruut toeval lijkt mij een prima verklaring voor jouw geboorte (en natuurlijk ook voor die van mij!). Maar zul je zeggen, het is toch extreem onwaarschijnlijk dat evolutie tot jou zou leiden? Natuurlijk is dit extreem onwaarschijnlijk, maar dat is nog geen reden om bruut toeval niet als verklaring te accepteren. We kunnen immers pas bruut toeval als verklaring afwijzen als er sprake is van gespecificeerde complexiteit, dat wil zeggen, als er sprake is van extreem lage waarschijnlijkheid in combinatie met een onafhankelijk gegeven patroon. Laat me dit hieronder met een voorbeeld nader toelichten.

Stel je eens voor dat we alle straatstenen in de omgeving van de Domtoren in Utrecht van een nummer voorzien. Stel dat we vervolgens Jan zes muntstukken geven en hem de Domtoren insturen met de opdracht om bovenin de Domtoren geblinddoekt deze munten lukraak naar beneden te gooien. Stel dat vervolgens de eerste munt op steen 1332 terecht komt, de tweede munt op steen 232, de derde munt op steen 5333, de vierde munt op steen 42, de vijfde munt op steen 4545 en de zesde munt op steen 23. Wat is nu de beste verklaring voor het optreden van de combinatie 1332, 232, 5333, 42, 4545 en 23? Welnu, het mag duidelijk zijn dat bruut toeval in dit geval de beste verklaring is voor het optreden van deze combinatie. Het feit dat de combinatie in kwestie extreem onwaarschijnlijk is doet hier niets aan af. Er moest immers hoe dan ook een bepaalde combinatie optreden.

Maar stel je nu eens voor dat we in de omgeving van de Domtoren eerst zes willekeurige stenen groen kleuren. En stel bovendien dat Jan hier helemaal niets vanaf weet. Stel vervolgens dat we Jan met exact dezelfde opdracht de Domtoren insturen en dat vervolgens blijkt dat alle zes door Jan lukraak naar beneden gegooide muntstukken precies op de zes groenen stenen terecht komen! Stel bovendien dat we Jan deze opdracht twintig keer laten uitvoeren en dat iedere keer alle zes door Jan lukraak naar beneden gegooide munten op de zes groene stenen terechtkomen! In dit geval is een beroep op bruut toeval geen redelijke verklaring meer. Er is namelijk sprake van gespecificeerde complexiteit. We worden hier geconfronteerd met extreem lage waarschijnlijkheid in combinatie met een onafhankelijk gegeven patroon. De beste, de meest redelijke, verklaring is hier dan ook het vermoeden dat er sprake is van opzet, van intentionaliteit.

Welnu, het fine-tuning argument is analoog aan het tweede scenario en niet aan het eerste scenario. Jouw en mijn geboorte is daarentegen analoog aan het eerste scenario.

Kortom, in het geval van de fine-tuning van de kosmos is een beroep op bruut toeval als verklaring inadequaat, terwijl in het geval van jouw en mijn geboorte een beroep op bruut toeval de beste verklaring betreft.

Groet,
Emanuel

24 november 2012 om 21:00
Arno zei

Beste Emanuel,

Ik ben dat met je eens.

Evolutie zie ik niet als een proces van toeval (integendeel), maar dat de evolutie uiteindelijk een wezen heeft geproduceerd met precies mijn DNA code zie ik wel als bruut toeval.

De evolutie had oneindig veel waarschijnlijker op een manier gelopen waarbij ik niet had bestaan. Maar dan was ik er ook niet geweest om te constateren dat dit zo was. Ieder mens zal altijd constateren dat de evolutie precies zo heeft gelopen zodat hij of zij bestaat. Dat ieder mens dat constateert is totaal niet bijzonder. Het één volgt logisch uit het ander.

De evolutie had naar mijn idee ook net zo goed kunnen lopen zodanig dat er geen intelligent leven was ontstaan. Maar dan was er ook geen intelligent leven geweest om dit te constateren. Dus dat betekend dat intelligent leven automatisch zal constateren dat de evolutie op een manier heeft gelopen waarin intelligent leven is ontstaan.

Hoe kijk jij daar tegen aan?

24 november 2012 om 23:33
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Natuurlijk kunnen wij alleen een universum waarnemen dat geschikt is voor intelligent leven. Wij kunnen immers per definitie niet bestaan in een universum dat niet geschikt is voor intelligent leven! Maar dat is nog geen antwoord op de vraag waarom er überhaupt een universum is ontstaan dat geschikt is voor intelligent leven. En het is precies deze waarom-vraag die het uitgangspunt vormt van het fine-tuning argument.

Laat me dit met een voorbeeld toelichten. Stel dat jij op reis bent in een ver en vreemd land. Op een dag wordt je door de politie aldaar opgepakt en geheel onterecht veroordeeld voor drugshandel. Stel dat ze je vervolgens zelfs ter dood veroordelen en voor een vuurpeleton van honderd scherpschutters plaatsen die allemaal hun geweer op jou gericht hebben. Alle honderd schutters schieten vervolgens tegelijkertijd hun geweer op jou leeg. Het lawaai is werkelijk oorverdovend. En als de rook is opgetrokken blijkt... ...dat alle schutters gemist hebben! Je bent volledig ongeschonden! Zou je dan willen beweren dat er in dit geval helemaal niets te verklaren is omdat uit het feit dat jij er nog bent automatisch volgt dat de schutters allemaal gemist moeten hebben? Welnu, natuurlijk moeten alle schutters gemist hebben. Jij bent er immers nog! Maar dat betekent niet dat je geen verklarig voor deze zeer opmerkelijke gebeurtenis zou willen hebben. Je zult immers willen weten waarom alle honderd schutters gemist hebben! En dan is de verklaring dat er sprake is van puur toeval natuurlijk niet redelijk. De meest redelijke verklaring in dit geval is dat er sprake is van opzet, van intentionaliteit.

Welnu, hetzelfde geldt voor het fine-tuning argument. Natuurlijk, als het universum niet geschikt zou zijn voor het ontstaan van intelligent leven, dan zouden wij er niet zijn. Uit het feit dat wij er zijn volgt dus inderdaad automatisch dat het universum geschikt is voor het ontstaan van intelligent leven. Maar ook hier is de vraag vervolgens waarom het universum eigenlijk geschikt is voor het ontstaan van intelligent leven. En dan valt bruut toeval af vanwege de (zoals fysici in de afgelopen decennia ontdekt hebben) extreem kleine waarschijnlijkheid dat de natuurconstanten geheel toevallig precies die waarden hebben die het universum geschikt maakt voor het ontstaan van intelligent leven. Er was namelijk helemaal geen universum ontstaan dat geschikt is voor het ontstaan van intelligent leven indien één van de natuurconstanten een iets andere waarde gehad zou hebben. Daarom is ook hier intentionaliteit de beste verklaring voor het feit dat het universum geschikt is voor het ontstaan van intelligent leven.

Groet,
Emanuel

25 november 2012 om 03:16
Arno zei

Beste Emanuel,


Ik zou inderdaad in eerste instantie opzet vermoeden. Bijvoorbeeld een practical joke van de generaal die het hele vuurpeleton losse flodders had gegeven. Hoe ik er mee om zou gaan als ik erachter kwam dat er van al dat soort zaken geen sprake was kan ik niet voorspellen. Misschien wordt ik wel gelovig, terwijl het toch echt puur toeval was dat iedereen mis schoot (toeval bestaat). De menselijke natuur kan niet zo goed omgaan met dit soort situaties. Puur objectief gezien is de kans dat alle scherpschutters missen groter dan de kans die mijn geboorte had aan het begin van de evolutie.


Mensen hebben de neiging om intenties toe te dichten aan gebeurtenissen die onwaarschijnlijk zijn. Bijvoorbeeld als slechts één persoon een vliegtuigramp overleeft. Of wanneer iemand in een open veld wordt getroffen door een meteoriet, terwijl deze persoon zich kort daarvoor negatief had uitgelaten over de in dat land en die tijd favoriete god. Zo zijn er veel mensen die geloven dat god hun geboorte als intentie had. Toch zeg jij tegen al die mensen dat bruut toeval een goede verklaring is voor hun geboorte. Dat ben ik overigens met je eens.


Gegeven A : Er zijn een aantal constanten in het universum, en als die net ietsje anders hadden gestaan dan was de mensheid er niet geweest. Voor zover ik weet is er helemaal geen consensus over hoe groot de kans is dat de constanten gunstig staan voor het ontstaan van leven, maar laten we voor deze discussie aannemen dat die kans gigantisch klein is.


Gegeven B: Er zijn sinds het begin de evolutie ontelbare gebeurtenissen te noemen zonder welke de mensheid niet had bestaan. Toch hebben al die gebeurtenissen plaatsgevonden. De kans daarop is ook gigantisch klein.


Jij hebt voor mij nog niet inzichtelijk gemaakt waarom jij in het ene geval bruut toeval wel aannemelijk acht en in het andere geval niet.


Bij gegeven A zeg je dat bruut toeval afvalt wegens de extreem kleine waarschijnlijkheid die fysici hieraan toedichten. Maar die extreem kleine waarschijnlijkheid geldt net zo goed voor B.


Je noemt verder "een onafhankelijk gegeven patroon". Ik weet niet of ik helemaal goed begrijp wat jij daarmee bedoelt. In je voorbeeld geef je aan dat er vooraf een opdracht is gegeven om de muntstukken op een bepaalde manier te gooien. Dat maakt blijkbaar het verschil.


Bij het begin van onze evolutie heeft niemand voorspeld dat er ooit een wezen zou evolueren met het DNA profiel van mij. Der halve ga ik met je mee dat bruut toeval een goede verklaring is voor mijn geboorte.


Bij het begin van onze evolutie heeft ook niemand voorspeld dat er ooit een wezen zou evolueren met het DNA profiel van een fruitvlieg. Of van een zeeleeuw, of van een aap, of van een mens. Derhalve vind ik bruut toeval ook een goede verklaring voor het ontstaan van deze wezens. Ben jij dat ook met mij eens?


Bij het ontstaan van het universum heeft ook niemand voorspeld dat de constanten zodanig zouden uitvallen dat leven mogelijk zou zijn. Waarom is in dit geval intentie wel voor de hand liggend volgens jou?

Groet,
Arno

26 november 2012 om 16:17
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Uit jouw reactie maak ik op dat het goed is nog eens te wijzen op het verschil tussen enerzijds extreme onwaarschijnlijkheid en anderszijds extreme onwaarschijnlijkheid in combinatie met een onafhankelijk gegeven patroon. Ik geef wederom een voorbeeld. Stel je loopt in de woestijn en vlak voor je ontstaat een enorme zandstorm. Na enige tijd gaat de storm liggen en kun je eindelijk weer iets zien. Tot je grote verbazing blijkt het zand vlak voor je een reusachtig kasteel te hebben gevormd, compleet met ophaalbrug, binnenplaats, waterput, stallen voor de paarden en wachttorens. Wat zul je dan denken? Iedere mogelijke combinatie van de zandkorrels is uiteraard even onwaarschijnlijk als iedere andere combinatie. Maar het zou natuurlijk irrationeel zijn om te beweren dat het redelijk is te geloven dat er in dit geval sprake is van bruut toeval omdat de zandkorrels zich nu eenmaal op een bepaalde manier moeten combineren, en iedere specifieke combinatie even onwaarschijnlijk is als de combinatie die zojuist is ontstaan! En de reden hiervoor is dat er in dit geval sprake is van gespecificeerde complexiteit, oftewel van extreme onwaarschijnlijkheid in combinatie met een onafhankelijk gegeven patroon. In zo'n geval is een beroep op bruut toeval als verklaring eenvoudigweg niet rationeel meer. En dat niemand vooraf heeft voorspeld dat er een zandkasteel uit het zand zou ontstaan doet hier natuurlijk helemaal niets aan af.

Welnu, precies hetzelfde is aan de orde in het geval van de fine-tuning van het universum. Stel je immers een kilometers uitgestrekt plat vlak voor waarvan ieder punt precies één mogelijk universum representeerd. Voor iedere combinatie van natuurconstanten is er dus sprake van exact één enkel punt op het enorme uitgestrekte platte vlak in kwestie. Stel je nu eens voor dat we de punten op het vlak die corresponderen met universa waarin geen leven kan ontstaan zwart kleuren, en dat we de punten op het vlak die corresponderen met universa waarin juist wel leven kan ontstaan wit kleuren. In dat geval zal (uitgaande van de moderne kosmologie) het vlak in alle richtingen kilometers lang pikzwart zijn met slechts ergens één enkel zeer klein wit stipje! Stel je nu eens voor dat iemand vanaf kilometers afstand geblinddoekt volstrekt lukraak een pijltje op dit kilometers uitgestrekt zwarte vlak schiet, en dat vervolgens blijkt dat dit pijltje precies in de witte stip terechtkomt! Natuurlijk is het dan niet redelijk meer om te spreken van bruut toeval. En de reden is, net zoals in het geval van het voorbeeld van de zandstorm, dat er sprake is van gespecificeerde complexiteit, oftewel van een extreem kleine kans in combinatie met een onafhankelijk patroon. Als het pijltje namelijk op één van de vele zwarte stippen terechtgekomen was, en er dus geen sprake was geweest van genoemde combinatie, dan had echt niemand aan bruut toeval als verklaring getwijfeld. Ook al is de kans dat het pijltje precies op die zwarte stip terechtkomt net zo klein als de kans dat het pijltje op de witte stip valt. Kortom, het is inderdaad cruciaal voor het fine-tuning argument dat er sprake is van een onafhankelijk patroon.

Groet,
Emanuel

26 november 2012 om 17:57
Arno zei

Beste Emanuel,

Ik zou zeer verbaast zijn over het zandkasteel. Des te meer omdat ik kennis heb van hoe zand zich gedraagt onder wind. Dit schikt zich namelijk helemaal niet geheel willekeurig, het schikt zich automatisch in de vorm van golven. Het zandkasteel lijkt dus zelfs natuurwetten te tarten. Aangaande de constanten van het universum weten wij niet of die zich willekeurig schikken, of dat zij zich schikken volgens bepaalde regels of voorkeuren. Maar laten we voor deze discussie aannemen dat de constanten zich willekeurig en onafhankelijk van elkaar zouden kunnen schikken.

Zou het zand zich geschikt hebben in een vorm die ik niet bijzonder vind... een beetje golvende vorm, zoals in de woestijn. Dan zouden ik en jij dit toeval vinden. Maar een bewoner van de planeet Yaxet zou in dit golvenpatroon misschien een exacte replica van een beroemd kunstwerk van die planeet herkennen. De aanwezigheid van een patroon is dus ook "in the eye of the beholder". Elke reeks van 10 worpen met een dobbelsteen is willekeurig en komt in de praktijk even vaak voor. Toch klopt ons hart sneller als we 1234561234 gooien. Omdat wij dan een patroon zien. Maar de statistische kans op dat patroon is net zo groot als op 4235536232. En als je dat gooit dan begint je hart niet sneller te kloppen. Tenzij je werkt voor de Electric Power Board of Chattanooga landline from Chattanooga, want dan heb je precies het telefoonnummer van aldaar gegooid.

Maar je laat mijn vraag over de evolutie van de fruitvlieg totaal onbeantwoord. Ik zal hem hieronder iets anders formuleren.

Stel je datzelfde kilometers uitgestrekte vlak voor. Elk punt representeert een mogelijk verloop van de evolutie van onze aarde , vanaf het moment dat DNA ontstond tot op heden. We kleuren de punten waarbij er een fruitvlieg bestaat of kan bestaan wit en de rest zwart, en we groeperen de witte punten. Het ontstane vlak is vergelijkbaar met het door jou voorgestelde vlak; een enorm zwart vlak met ergens een wit stipje. Toch vind jij het bruut toeval dat een blinde werper de dartpijl van kilometers afstand precies op dit witte stipje heeft gegooid.

Wat is het verschil in die twee situaties?

Interessant detail : Als je het minimale witte stipje uit mijn voorbeeld gaat bestuderen, dan zal je constateren dat de meeste zwarte punten bestaan uit scenario's waarbij de fruitvlieg niet bestaat maar alleen theoretisch kan bestaan omdat er een zeer intelligent wezen is geëvolueerd dat in staat is om kunstmatig een fruitvlieg te ontwerpen en te maken. Kortom. In het overgrote deel van de gevallen waarin er een fruitvlieg mogelijk is, is dit alleen mogelijk door intentioneel handelen van een schepper. Dat maakt het extra verwonderlijk dat onze evolutie nu net precies zo heeft gelopen dat de fruitvlieg door toeval is ontstaan. De fruitvlieg, een wezen dat de mensheid zoveel goede diensten heeft bewezen.

26 november 2012 om 23:18
Arno zei

Excuses, in de laatste alinea bedoel ik witte punten i.p.v. zwarte puntent

26 november 2012 om 23:24
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Het opwellen van een zandkasteel uit een zandstorm is een voorbeeld van gespecificeerde complexiteit. Het is dan voor jou en mij, of welk mens dan ook, niet rationeel om te beweren dat hier slechts sprake is van toeval. Dit willen ontkennen zou onredelijk zijn. Ik weet zeker dat ook jij niet zal willen beweren dat het redelijk is om zo'n gebeurtenis, mocht deze zich voordoen, aan bruut toeval toe te schrijven.

En als na afloop van een zandstorm een exacte replica van een kunstwerk op de planeet Yaxet is ontstaan, dan is dat eveneens een voorbeeld van gespecifieerde complexiteit indien we aannemen dat de ratio van het aantal zandkunstwerken in het universum en het aantal mogelijke zandconfiguraties verwaarloosbaar klein is.

En de werknemer van de Electric Power Board van Chattanooga dan? Welnu, als hij zelf de dobbelsteen gegooid heeft en vervolgens zijn eigen telefoonnummer gooit, dan is dat natuurlijk opmerkelijk (*) maar nog niet onwaarschijnlijk genoeg voor het vermoeden van intentionaliteit. Het wordt een ander verhaal als hij bijvoorbeeld een miljoen keer die dobbelsteen zou gooien en iedere keer zijn eigen telefoonnummer gooit! Ook in dit geval kun je echt niet beweren dat het rationeel is voor de medewerker in kwestie om zo'n gebeurtenis toe te schrijven aan toeval. Welnu, onze epistemische positie voor wat betreft de fine-tuning van het universum is analoog aan dit soort situaties. Daarom is het voor ons evenmin redelijk om te denken dat de combinatie van natuurconstanten louter een kwestie van toeval is.

Groet,
Emanuel

(*) Merk op dat het niet opmerkelijk zou zijn als iemand anders in het universum deze reeks zou hebben geworpen. We kunnen bij iedere reeks immers altijd wel ergens iemand vinden die juist die reeks als telefoonnummer heeft.

27 november 2012 om 14:48
Arno zei

Beste Emanuel,

Dank je wederom voor je heldere en geduldige antwoord.

Maar op een of andere manier lijk je niet te zien dat ik in al mijn vragen jou niet zo zeer vraag waarom jij bij het FTA bruut toeval uitsluit.

Ik vraag jou, steeds in andere vorm, waarom jij bruut toeval wel heel redelijk lijkt te vinden als verklaring voor bijvoorbeeld het ontstaan van de fruitvlieg, de mens, of jouzelf.

Hierop heb jij naar mening nog geen duidelijk antwoord gegeven.

Een fruitvlieg is als een zandkasteel. Het is gespecificeerde complexiteit. Het heeft een bepaald DNA patroon. Als je een willekeurig DNA patroon gooit met een dobbelsteen, dan is de kans dat daar het patroon voor een levensvatbaar wezen uit ontstaat nihil. Als ik zo'n patroon zou gooien met een dobbelsteen, dan zou jij volgens jouw argumentatie toeval uitsluiten. En zelfs met zo'n geweldig selecterend systeem als evolutie is de kans dat de evolutie van het DNA uiteindelijk een wezen op zal leveren met het patroon van een fruitvlieg nihil.

Dus terug naar die twee enorme grote zwarte vlaktes met dat witte vlekje. In het ene geval staat het witte vlekje voor de kans dat er leven kan bestaan. In het andere geval staat het witte vlakje voor de kans dat er een fruitvlieg kan bestaan. In beide gevallen wordt er blind met een dart pijl gegooid, en in beide gevallen valt de pijl precies op het witte vlakje.

Waarom is het bij de fruitvlieg toeval?

En als het bij de fruitvlieg toeval is. Is het dan ook bij de mens toeval?

Groet,
Arno

27 november 2012 om 15:34
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Het feit dat het universum het ontstaan van leven mogelijk maakt kan niet worden toegeschreven aan bruut toeval, aldus het fine-tuning argument waarop ik hierboven uitvoerig inging. Maar het feit dat in een universum dat geschikt is voor het evolutionair ontstaan van leven vervolgens een fruitvlieg ontstaat kan wel degelijk aan toeval worden toegeschreven. Het evolutionaire proces zou immers uiteindelijk hoe dan ook op complexe levensvormen uitkomen, welke vorm dan ook. En dan is het ontstaan van een fruitvlieg, of welke andere specifieke levensvorm dan ook, geen voorbeeld van gespecificeerde complexiteit. Kortom, het is, gegeven een universum dat geschikt is voor het evolutionair ontstaan van leven, dus bruut toeval dat de menselijke soort ontstond, dat wezen met een hoofd, twee armen en twee benen. En het is, gegeven een universum dat geschikt is voor het evolutionair ontstaan van leven, ook bruut toeval dat specifieke andere soorten, zoals vlinders en rupsen, ontstonden. Maar het is geen bruut toeval dat er een universum is dat überhaupt het evolutionair ontstaan van leven mogelijk maakt. Het relevante onafhankelijke patroon is dus een universum dat het evolutionair ontstaan van leven mogelijk maakt (ten opzichte van alle overige mogelijke universa waarin dit immers niet het geval is) en niet het onstaan van een of andere specifieke levensvorm (zoals fruitvliegen, of welke specifieke levensvorm dan ook) in een universum waarvan we reeds weten dat het geschikt is voor het evolutionair ontstaan van leven.

Groet,
Emanuel

27 november 2012 om 16:48
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Laat me hetzelfde punt ook nog op een andere manier maken. Er is sprake van een goed argument voor intentionaliteit indien er sprake is van twee verzamelingen A en B van mogelijkheden, zodanig dat

I. De gerealiseerde mogelijkheid een element is van A,
II. Ieder element van A salliant is in vergelijking met alle elementen van B,
III. De ratio #A/#B (waarbij #X het aantal elementen van de verzameling X betreft) verwaarloosbaar klein is.

In dit geval kunnen we namelijk inderdaad redelijkerwijs concluderen dat intentionaliteit de meest redelijke verklaring is voor het feit dat een element van de verzameling A gerealiseerd is. Welnu, het 'fruitvliegjes'-scenario levert geen goed voorbeeld van een geslaagd argument voor intentionaliteit op ('het ontstaan van fruitvliegen als gewilde uitkomst'). In dit geval is A immers de verzameling universa waarin fruitvliegen ontstaan, en geen enkel element van A is salliant ten opzichte van alle elementen van B. Neem als element uit B maar eens een universum waarin geen fruitvliegen maar wel vlinders ontstaan. Het fine-tuning argument kent dit probleem niet ('het bestaan van een universum dat leven mogelijk maakt als gewilde uitkomst'). De verzameling A is in dit geval immers de verzameling van alle universa waarin leven kan ontstaan, zodat ieder element van A salliant is ten opzichte van alle universa waarin geen leven kan ontstaan (i.e., B).

Groet,
Emanuel

27 november 2012 om 18:19
Arno zei

Beste Emanuel,

Dat is helder uiteen gezet.

In je argumentatie gebruik je terecht een uitleg van de werking van evolutie om toeval te beargumenteren. Jij hebt kennis van de werking van evolutie. Doe even een gedachtenexperiment waarbij je teruggaat naar de tijd voor Darwin. Had jij toen niet net als de meerderheid van de mensheid beargumenteerd dat het bestaan van de fruitvlieg geen toeval is, maar een intentie heeft?

Anderen zouden willen beweren dat, ook als is de fruitvlieg uitwisselbaar voor een vlinder, de mens toch zeker wel salliant is? De mens, die als enig levend wezen op aarde in staat is om kunst te maken, wiskunde te beoefen, te filosoferen, inzicht te hebben van goed en kwaad en in het bezit van een vrije wil...
Begrijp ik dus goed dat in jouw optiek de mensheid niet intentioneel is, maar wel de evolutie van intelligent leven (middels correcte finetuning van het universum*), niet noodzakelijkerwijs met twee armen en twee benen, op mogelijk velen planeten maar niet noodzakelijkerwijs de aarde?

* In het FTA wordt immers specifiek het ontstaan van intelligent leven genoemd, en niet bijvoorbeeld het ontstaan van leven dat zelfstandig kan vliegen, of leven dat kan overleven in de ruimte (zoals beerdiertjes)

28 november 2012 om 17:40
Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Dat heb je uitstekend begrepen! Zie eventueel ook http://goo.gl/Kva8K

Groet,
Emanuel

28 november 2012 om 18:36

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)