vrijdag 10 februari 2017

De immanente esthetische orde

Er is een harde immanente esthetische orde die de gehele natuur doorkruist. Ieder mens bezet in deze meedogenloze natuurlijke orde een bepaalde plaats. Deze natuurlijke plaats wordt bepaald door zijn of haar geestelijke en lichamelijke schoonheid. Ontkennen dat er zo'n ordening bestaat heeft geen enkele zin. Ze is er eenvoudigweg. We worden er bijna dagelijks mee geconfronteerd. Het is de natuur zelf die ieder van ons in deze hiërarchie plaatst. Zij die in somatisch en noëtisch opzicht schoner zijn dan anderen staan onverbiddelijk hoger in deze natuurlijke orde. Zo nemen we allemaal een bepaalde natuurlijke positie in. We worden allemaal genadeloos ten opzichte van elkaar gerangschikt. De esthetische orde is bovendien factisch. Ze kan op geen enkele wijze adequaat beargumenteerd worden. Nu zijn mensen op grond ervan niet gelijk aan elkaar. Ze verschillen onderling zelfs radicaal. Is hiermee dan het laatste woord gezegd? Nee, dat is niet het geval. Door het openen van een transcendent perspectief kan ingezien worden dat mensen desalniettemin gelijkwaardig zijn. Deze gelijkwaardigheid heeft een bovennatuurlijke oorsprong omdat de natuurlijke esthetische orde haar niet impliceert. Op grond waarvan zouden we vanuit een louter immanent perspectief immers kunnen vaststellen dat onderling verschillende mensen gelijkwaardig zijn? Wie slechts uitgaat van de onverbiddelijke immanente esthetische orde heeft niets om deze gelijkwaardigheid in te funderen. Spreken over menselijke gelijkwaardigheid is daarom altijd al een spreken vanuit een overstijgend sacraal perspectief. Het is meer precies een spreken vanuit een goddelijk perspectief. Alleen vanuit een goddelijk perspectief kan gelijkwaardigheid als een extra ultieme maat over de immanente natuurlijke ruimte gelegd worden.

6 opmerkingen:

Unknown zei

Hoe ziet u precies die hierarchische ordening van het geestelijke op aesthetisch niveau als ik vragen mag. Is dit er een gebaseerd op intellectuele potentie op rationeel vlak of is er ook een transcedentele spirituele basis voor de schoonheid van het geestelijke?
De somatische rangschikking is voor mij klaarhelder en onderbelicht wat betreft haar radicale effect op interpersoonlijk gedrag
FIJN DAT IK UW BLOG HEB GEVONDEN!

Anske Oosterhoff zei

Dankjewel voor het genereus delen van je kennis en je inzichten.
Je schrijft over het openen van een transcendent perspectief, als zijnde een daad van de mens. Is het niet het transcendente, dat het immanente openbreekt?
Verder moet ik bij deze blog denken aan Galaten 3 vert. NBV 2004
(Voor het goed doorgronden van een tekst gebruik ik meerdere vertalingen)

Arno zei

Beste Emanuel,

Vat ik het goed samen als je beargumenteerd dat de gedachte dat mensen gelijkwaardig zijn dusdanig tegen de natuur ingaat dat de oorsprong bovennatuurlijk moet zijn, en dus een goddelijke oorsprong moet hebben? Waaruit je verder zou kunnen afleiden ( mijn invulling ) dat dit een argument kan zijn voor het bestaan van god? Immers : De gedachte dat mensen gelijkwaardig zijn bestaat. Het moet dus een oorsprong hebben. Die oorsprong moet gelegen zijn bij god. Dus god moet bestaan anders zou de gedachte niet kunnen bestaan?

Hoe zit het dan met de gedachte dat al het leven gelijkwaardig is? Dat mensen en honden weliswaar verschillend zijn, maar desalniettemin gelijkwaardig? Welke oorspong heeft die gedachte? Is deze oorsprong gelegen bij god? Zo ja, welke god? De Christelijke god stelt duidelijk dat mens en dier niet gelijkwaardig zijn. Desalniettemin bestaat de gedachte en moet het dus een oorsprong hebben. Of wil je beweren dat deze gedachte nergens in gefundeerd kan zijn?

Groet,
Arno

Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

De gedachte dat al het leven gelijkwaardig is lijkt mij eenvoudigweg onjuist. Of wil je serieus gaan betogen dat, zeg, een mens gelijkwaardig is aan een mier?

Groet,
Emanuel

Arno zei

Beste Emanuel,

Ik vind je reactie vergelijkbaar met iemand die op jouw oorspronkelijke betoog zou antwoorden met "Het is niet waar dat alle mensen gelijkwaardig zijn. Wil je dan serieus betogen dat moeder Theresa gelijkwaardig is aan Mark Dutroux?".

Er zijn mensen die het perspectief hebben dat alle levende wezens gelijkwaardig zijn. Zoals bepaalde natuurvolkeren, of bepaalde boeddhistische monniken die met een zacht vegertje mieren wegvegen op de plekken waar ze willen lopen. Ze doen dat niet vanuit een immanent perspectief maar vanuit een spiritueel, zo je wilt, goddelijk, perspectief.

Maar eigenlijk lijk je nu te beweren dat mensen dat perspectief kunnen hebben zonder dat het ergens in is gegrond. Maar dat roept de vraag op waarom het perspectief dat alle mensen gelijkwaardig zijn noodzakelijk wel in iets gegrond moet zijn.

Groet,
Arno

Emanuel Rutten zei

Beste Arno,

Die analogie gaat natuurlijk niet op. Ik heb het in algemene zin over de mens en vergelijk haar met een andere soort, zoals mieren. Zelf deel ik absoluut niet de intuïtie dat een mier en mens gelijkwaardig zijn. En ik weet heel zeker dat jij die intuïtie ook niet deelt. Het is evident dat het verongelukken van een baby van een volstrekt andere orde is dan het verongelukken van een mier. Als je onder dwang zou moeten kiezen tussen het laten sterven van de een of de ander, wat zou je dan kiezen? De vraag stellen is haar beantwoorden. En dat er in morele zin binnen de soort mens sprake is van verschil is eveneens evident. Maar dat doet niets af aan de gelijkwaardigheid van mensen qua mensen. Dus Jan is qua mens gelijkwaardig aan Eva qua mens. En Jan is qua mens niet gelijkwaardig aan een mier.

Groet,
Emanuel