tag:blogger.com,1999:blog-7421705091235538349.post1906251105963948170..comments2024-03-20T11:45:45.775+01:00Comments on Wijsgerige reflecties: Peter Sloterdijk over Nietzsches slavenopstandEmanuel Ruttenhttp://www.blogger.com/profile/01094736689000363856noreply@blogger.comBlogger2125tag:blogger.com,1999:blog-7421705091235538349.post-52580892607529947932011-12-31T12:26:37.310+01:002011-12-31T12:26:37.310+01:00Beste FWK,
Dank voor jouw aanvullende overweginge...Beste FWK,<br /><br />Dank voor jouw aanvullende overwegingen. Je schrijft dat Sloterdijks kritiek op de oude Europese geboorteadel jou niet direct aan Nietzsche doet denken. Dit klopt inderdaad. Sloterdijk neemt in de door mij geciteerde passage immers afstand van Nietzsche. De oorzaak van het verval is volgens Sloterdijk niet gelegen in een of andere vermeende 'joods-christelijke slavenopstand', maar in het ontstaan van een politieke geboorteadel zonder deugd.<br /><br />Groet,<br />EmanuelEmanuel Ruttenhttps://www.blogger.com/profile/01094736689000363856noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-7421705091235538349.post-50083112146841368252011-12-31T12:02:31.194+01:002011-12-31T12:02:31.194+01:00Bovenstaande kritiek op de oude Europese maatschap...Bovenstaande kritiek op de oude Europese maatschappijorde doet mij veel meer denken aan Machiavelli dan aan Nietzsche. Machiavelli – en dan niet zozeer in zijn bekende ‘Il Principe’ maar in zijn in feite interessantere ‘Discorsi’- wordt niet moe erop te hameren dat Italië in verval is omdat er de elite of machthebbers – in de eerste plaats de paus/kerk – geen ‘virtu’ bezitten en daarmee elke vrijheid dwarsbomen. Vol bewondering spreekt Machiavelli over Duitsland waar mensen gelijk zijn en virtu bezitten: de voorwaarde voor een vrije, sterke republiek. Italië is daarentegen een broeinest van sociale ongelijkheid en corruptie waar – om het populair te zeggen – het door en door corrupte ‘oud geld’ alle macht heeft. Hooguit Venetië wordt niet door Machiavelli veracht, want de rijken in Venetië zijn op eigen kracht rijk geworden (kunnen we dus ‘nieuw geld’ noemen).<br /><br />Nietzsche doet ons natuurlijk soms aan Machiavelli denken. Ook Nietzsche wil ‘virtus’ (=kracht) weer de basis van ethiek en politiek maken en net als Machiavelli ziet Nietzsche de kerk van zijn tijd als belangrijkste bron van decadentie en vergiftiger van ware deugd. Interessant is echter wel dat waar Machiavelli de Zuid-Europese cultuur verfoeit en de Noord-Europese cultuur bewondert, dat bij Nietzsche precies andersom is: Nietzsche veracht juist de Duitser (en de Engelsman) met hun egalitarisme en koestert juist bewondering voor de Italiaanse cultuur. Maar misschien is die tegenstelling minder groot dan op het eerste gezicht lijkt: Nietzsche bewondert de Italiaanse Renaissance van de 15de en 16de eeuw, waar Machiavelli deel van uitmaakte, omdat die Renaissance antichristelijke waarden vertegenwoordigde en de strijd die daar losbarste tussen antieke en joods-christelijke waarden de opmaat vormt voor de Übermensch (maar helaas werd dat vuur weer gedoofd door het Duitse protestantisme). Maar bovenal grijpt Nietzsche veel verder terug dan Machiavelli en Sloterdijk: waar Machiavelli het Italië van zijn tijd vergeleek met het oude Rome en de oorspronkelijke bron van de decadentie in Ceasar gelegen lag en ook Sloterdijk niet voorbij het oude Rome lijkt te kijken, situeert Nietzsche de oorspronkelijke bron van decadentie in het rationalisme van Socrates en de slavenopstand in de moraal die door de joodse priesters zou zijn bewerkstelligd waardoor het adellijke ‘blonde beest’ werd getemd (Ceasar wordt door Nietzsche trouwens juist weer bewonderd als sterk individu dat juist levenskracht put uit de strijd tussen decadentie en virtu, maar beiden bewonderen ‘het roofdier’ Borgia). In ieder geval situeert Nietzsche de bron van decadentie niet zozeer in een feitelijke politieke ontwikkeling, zoals een adel zonder virtu, maar in een culturele omslag vanuit precies de mensen die juist geen macht hadden: de plebejer Socrates en het joodse volk van slaven (en ik denk ook dat het bij Nietzsches genealogie sowieso niet om historische adequaatheid gaat: hij geeft bv. Socrates en de joden een rol waarmee hij een strijd wil uitbeelden die in werkelijkheid in elke cultuur en zelfs in elk mens optreedt).filosofiewetenschapkunst.web-log.nlhttps://www.blogger.com/profile/10922150160676545186noreply@blogger.com